Neurotyp 3
Niska Serotonina
Charakterystyka:
- Słowo opisujące tę osobę to „Kontrola”.
- Często odczuwają niepokój.
- Tolerują najmniejszy stres i intensywność, ponieważ naturalnie mają wysoki poziom kortyzolu i łatwo czują się przytłoczeni.
- Tolerują dużą objętość treningową.
- Bardzo introwertyczni, często nieśmiali.
- Bardzo dobrzy obserwatorzy, potrafią świetnie zbierać informacje.
- Nie lubią zmian, ale świetnie planują i przygotowują.
- Lubią rutyny i struktury, im więcej, tym lepiej, ponieważ daje im to poczucie bezpieczeństwa.
- Mają zamiłowanie do planowania, są bardzo dobrze zorganizowani; zmagają się, jeśli plany zmieniają się w ostatniej chwili, ponieważ powoduje to wzrost poziomu stresu.
- Nienawidzą konfliktu i otwartej konfrontacji.
- Nie radzą sobie dobrze z krytyką lub konstruktywną krytyką.
- Bardzo cierpliwi i pragmatyczni.
- Dużo myślą, mniej mówią.
- Potrafią się świetnie skupić i skoncentrować.
- Mają tendencje perfekcjonistyczne.
- Starają się unikać wszelkiego ryzyka (w życiu i podczas treningu).
- Mniej chętni do tworzenia społecznych więzi.
Wskazówki treningowe:
- Naturalne skłonności do sportów wytrzymałościowych, które działają uspokajająco na ich układ nerwowy, zmniejszając ich naturalnie wysoki poziom kortyzolu.
- Jeśli zdarzy się, że skończą w sporcie takim jak CrossFit, będą znani jako „silniki”.
- Nie lubią współzawodnictwa.
- Nie lubią różnorodności w treningu.
- Ze wszystkich neurotypów najciężej idzie im budowanie masy mięśniowej.
- Podchodzą do treningu i postępów bardziej konserwatywnie, z niewielkim, ale stopniowym postępem i dużym naciskiem na technikę.
- Nie lubią sportów kontaktowych, sztuk walki, sportów pełnych adrenaliny ani sportów ekstremalnych.
- Tracą motywację po nagłej zmianie planów (np. trener ma nowy pomysł na ćwiczenie lub chce zmienić program w ostatniej chwili).
Wskazówki żywieniowe:
- Osoby często niedojadające i nadmiernie ćwiczące. Zdarza się, że lubią cierpieć, ponieważ daje im to poczucie kontroli nad własnym ciałem (obserwowane również w anoreksji).
- Nie radzą sobie dobrze na dietach niskowęglowodanowych, potrzebują węglowodanów, aby stymulować uwalnianie serotoniny i utrzymywać niski poziom kortyzolu (stres i lęk).
- Często działają najlepiej na kilku małych dawkach węglowodanów w ciągu dnia (zamiast dużych porcji).
- Nie radzą sobie dobrze podczas postów (Intermittent Fasting) lub z dużymi deficytami kalorii, preferują bardziej konserwatywne i powolne podejście, gdzie znają plan z wyprzedzeniem (np. 4-8 tygodni diety, a następnie 1 tydzień na utrzymanie).
- Ze względu na chronicznie wysoki poziom kortyzolu można wdrożyć protokoły insulinooporności, w tym berberynę, cynamon, olej rybny itp., ale bez uwzględnienia poziomu kortyzolu i jak najlepszego radzenia sobie ze stresem będą one nieskuteczne.
- Odżywianie podczas treningu: wyciągną korzyści z węglowodanów przedtreningowych, ponieważ obniżają poziom niepokoju. Węglowodany po treningu i przed snem są również bardzo ważne, aby stymulować syntezę białek mięśniowych.
Z naukowego punktu widzenia:
- Naturalnie niski poziom serotoniny i wysoki poziom kortyzolu. Wszystkie działania i zachowania mają na celu zwiększenie poziomu serotoniny. Chronicznie niski poziom serotoniny może również objawiać się ciągłym zmęczeniem lub problemami trawiennymi.
Wytyczne dotyczące treningu siłowego:
- Intensywność: umiarkowana – niska (około 50-75%)
- Objętość: wysoka (około 20-50 serii)
- Rozgrzewka: Neurotyp 3 czerpie największe korzyści z mobilizacji przed treningiem, ponieważ często jest „sztywny” i „napięty” z natury. Dodatkowo rozgrzewka może pomóc zmniejszyć strach przed kontuzją podczas treningu. OUN nie musi być aktywowane, ponieważ ich neurony już mocno działają.
- Czas trwania głównych ćwiczeń: około 60 minut
- Ćwiczenia główne: ogólnie 4-5 ruchów, skupienie się bardziej na zmęczeniu metabolicznym niż na napięciu mechanicznym. Duże zakresy powtórzeń i zestawy z dużą ilością czasu pod napięciem działają naprawdę dobrze.
- Czas odpoczynku: krótki (jeśli występuje), mogą dobrze radzić sobie z aktywnym odpoczynkiem (np. wskakując na rower w celu wykonania ćwiczeń metabolicznych o niskiej intensywności między seriami).
- Częstotliwość treningów: 3-4 razy w tygodniu, dobrze radzą sobie z treningiem tylko góry/dół lub całego ciała.
- Ruchy: Skoncentruj się na technice i „właściwym” wykonywaniu ćwiczeń, minimum rozproszenia (np. rozmowa), często wolą trenować sami, kontrolowana i umiarkowana prędkość, naturalnie nie lubią ruchów wybuchowych.
- Idealny zakres powtórzeń: 8-20 powtórzeń, dobrze radzą sobie z przystankami izometrycznymi i częściowymi powtórzeniami zamiast dużego ciężaru. Dobrze wypadliby w niemieckim programie objętościowym, np. 10 serii po 10 powtórzeń na 60% w wolnym tempie.
- Preferencje: Ścisłe programy treningowe z długoterminowym planem ze znanymi czynnościami i schematami powtórzeń. Zwykle zbyt ostrożni z postępami w ćwiczeniach, dobrze radzą sobie z liniową progresją powtórzeń lub serii. Lubią mieć jasne instrukcje zamiast niejasnych zakresów powtórzeń. Najwyżej kilka małych zmian w programie treningowym w danym momencie, np. dostosowywanie tempa, może być bardzo skuteczne.
Wskazówki kardio:
- Typ 3 faktycznie cieszy się z LISS. Pozwala mu wejść w stan niemal medytacji, uspokoić umysł i zmniejszyć niepokój. Ten typ może nawet wykonywać cardio przed treningiem siłowym i czerpać z tego korzyści. HIIT lub inne forsowne zajęcia, takie jak CrossFit, mogą być bardzo obciążające i zwiększać u niego poziom kortyzolu jeszcze bardziej.
Wskazówki do rozciągania/mobilności:
- Zmniejszenie tonusu mięśniowego:
- Praca z tkanką miękką (rolowanie, masaż itp.)
- pasywne techniki mobilizacyjne (pasywny stretching).
- Zwiększenie siły na maksymalnym zakresie:
- Controlled Articular Rotations (CARS)
- aktywne techniki mobilizacyjne (aktywny stretching).